بیماری های موجود در ماهی های خوراکی 

امروزه در کشورمان ایران صنعت پرورش ماهی های زینتی ( آکواریومی ) و ماهی های خوراکی رونق زیادی پیدا کرده است که از زیبایی های کار و سود مالی این کار نمیتوان چشم پوشی کرد و دلیل اصلی رونق این صنعت نیز همین است . به همین دلیل شناسایی بیماری های موجود در ماهی های خوراکی  که باعث شکست این صنعت می شود و همچنین راه های درمان آن می تواند برای رشد این صنعت بسیار مهم باشد .

به طور کلی عوامل بیماری زا در ماهی به چهار دسته تقسیم می شود :

1 عوامل ویروسی
2 عوامل میکروبی و باکتریایی
3 عوامل قارچی و جلبکی
4 عوامل انگلی

تک تک این عوامل بیماری زا در ماهی دارای علائم و نشانه های مختلفی هستند به عبارت دیگر این عوامل بیماری زا پس از پیشرفت در بدن ماهی ، تغییراتی در بدن آن ایجاد می کنند که اغلب این بیماری ها با برخی نشانه های ظاهری همراه هستند .

تغییرات خاصی که هنگام ابتلا به این بیماری ها ماهی از خود نشان می دهد عبارت است از :

1 پراکندگی غیر طبیعی در استخر مانند شنا در سطح آب
2 از دست دادن اشتها
3 جمع شدن در کنار استخر یا جمع شدن در قسمت های ورودی و خروجی آب استخر
4 سست شدن و از دست دادن توانایی تحمل فشار های عادی
5 چرخیدن و از دست دادن تعادل

عوامل ویروسی : سپتی سمی هموراژیکViral Hemorrhagic Septicemia

بیماری سپتی سمی هموراژیک در ماهیان آزاد در دمای زیر 8 درجه زیاد دیده می شود .

راه های انتقال :
این بیماری از طریق پرندگان و حیوانات منتقل می شود .

علائم :
1 خونریزی اطراف چشم
2 اگزوفتالمی
3 به شدت و بی هدف شنا کردن
4 کلیه نازک و قرمز می شود
5 بیشتر مرگ و میر در ماهیان تا 200 گرم دیده می شود .

بیماری نکروز عفونی بافت خون ساز  ( IHN)

در بیماری نکروز عفونی ، بیشترین آلودگی در ماهی قزل آلای کوچکتر از دو ماه دیده می شود .

راه های انتقال :
1 خوردن لاشه ی ماهی آلوده
2 تماس مستقیم ماهی آلوده با ماهی سالم
3 از طرق آب ، مولدین تخم کشیده شده به نوزادان

علائم :
1 اگزوفتالمی
2 خروج مدفوع دنباله دار
3 اتساع شکم
4 آبشش رنگ پریده

بیماری نکروز عفونی پانکراسIPN Innfecting Pancreatic Necrosis

بیماری نکروز عفونی پانکراس ، قزل الاهای جوان را بیشتر آلوده می کند .

علائم :
1 تیره شدن رنگ بدن
2 خونریزی در پانکراس
3 ظهور ناگهانی تلفات
4 بیرون زدگی چشم
خونریزی در معده

* تشحیص نهایی این بیماری در ماهی ها ، تنها با جداسازی ویروس از غدد تناسلی یا روده امکان پذیر است .

عفونت ویروسی بهاره کپور ماهیان SVC

این بیماری ، بیماری خطرناکی است که در ماهی قرمز ، ماهی کپور ، لای ماهی ، اردک ماهی و حتی در قزل آلای رنگین کمان مشاهده می شود .
قبلا علت این بیماری را باکتریهایی نظیر ایروموناس می دانستند .

علائم :
1 تیرگی بدن
2 از دست دادن تعادل
3 اگزوفتالمی اسیت
4 خونریزی نقطه ای به خصوص در پوست روی آبشش
5 مخرج و قسمت شکمی ماهی قرمز شده و در لوله ی گوارش خونابه جمع می شود .
6 پوست سر و پس سر ساییده می شود .

این بیماری اغلب در فصل بهار ، و زمانی که حرات آب بین 120 درجه تا 130 درجه است افزایش میابد و وقتی که حرارت از 20 نجاوز کند این بیماری فروکش می کند .

آبله ماهیان کپور ویروسی ( از خانواده هرپس ویروس ها )

ماهیان حساس :
ماهی کوی و سایر ماهیان زینتی استخری

علائم و نشانه ها :
1 مخاط دمل شکل به رنگ سفید شیری یا خاکستری مایل به صورتی ، روی پوست ماهی دیده می شود .
این پلاک های موم شکل روی پوست ماهی ، سرسخت بوده و به راحتی و با ملاش دست از روی پوست ماهی برداشته نمی شود .

درمان :
برای این بیمازی ، درمان خاصی پیشنهاد نشده و برای کنترل این بیماری و کاهش این مرگ و میر ها ، دما را افزایش داده هوادهی مخزن را نیز برای تنفس بهتر ماهی ها در این دما بهبود دهید .

عوامل قارچی و انگلی :

ساپرولینوز :

ساپرولینوز یک اصطاح است که غالبا برای توصیف عفونت قارچی آبشش و پوست به کاربرده می شود . این قارچ باعث تخریب و فساد در پوست ماهی می شود و بر روی پوست و باله های ماهی رشته های الیاف مانندی که معمولا سفید رنگ هستند را پدیدار می کند .

کرم چشم با دیپلوستومیازیس :

این انگل ها که در عدسی چشم ماهیان هستند سبب کدورت کزه ی چشم ماهیان و کوری در آنها می شود .

ژیروداکتیلوس :

نوعی انگل موجود در پوست و باله های ماهیان پرورشی که در آبشش بعضی از ماهیان نیز دیده می شود .
این انگل یکی از دلایل تلفات در بچه ماهیان و همچنین ابتلا به بیماری های قارچی محسوب می شود .

داکتیلوژیروس :

این کرم ، بیشتر در کپور ماهیان دیده می شود و کرم قلابدار آبشش ماهیان است که این کزم از سلولهای پوششی بدن ماهی و سپس از خون ماهی ها به شدت تغذیه می کند .
که با این کار سبب لخته و خلط و تغییر رنگ آبشش و همچنین خونزیزی شدید در ماهی ها می شود و همچنین مرگ و میر زیادی به همراه دارد .

دیفیلو بوتریوزیس :

دیفیلو بوتریوزیس یک بیماری انگلی بوده که از کرم های نواری شکل در عضلات ماهی دیده می شود .

نحوه ی ابتلا به این بیماری در ماهیان :

تخم های کرم به همراه مدفوع انسان یا مدفوع سایر حیوانات دفع شده و به بدن میزبان واسط وارد می شود که این میزبان واسط یک نرم تن بوده و ماهی پس از بلع نرم تن آلوده ، مبتلا به انگل می شود .با مصرف گوشت ماهی به حالت خام یا نیمه پخته باعث آلودگی انسان یا سگ می شود .پس حتما روش های تشخیص ماهی سالم و ناسالم را بدانید و سعی کنید هنگام خرید ماهی به آن ها دقت و توجه ویژه داشته باشید .